Türkiye’de 1949’dan bu yana faaliyet gösteren Fulbright Eğitim Komisyonu, ABD’de eğitimle ilgili en deneyimli ve yetkili kaynaklardan biri. Fulbright İstanbul Ofisi Müdürü Süreyya Ersoy’a, Fulbright bursu ile ABD’de eğitim ve yaşam koşullarını sorduk

Öncelikle Fulbright hakkında bizi biraz bilgilendirir misiniz? Ne zaman kuruldu ve faaliyetleri nelerdir?

Fulbright Eğitim Komisyonu Türkiye’de 1949 senesinden bu yana faaliyet gösteriyor. Türkiye ve Amerika arasında o sene imzalanan bir anlaşmanın arkasından TBMM tarafından çıkarılan bir yasa çerçevesinde faaliyetlerini sürdürüyor. Amacı Türkiye ve Amerika arasında eğitim mübadelesini yürütmek.Bütçesi Türk ve Amerikan hükümetleri tarafından ortak karşılanıyor.

Fulbright başarılı öğrencilere burs imkanı sunuyor, başvuru şartlarını öğrenebilir miyiz?

Fulbright bursları yüksek lisans yada doktora seviyesindeki öğrencilere veriliyor. Yüksek lisans burslarına başvurabilmesi için öğrencinin üniversite mezunu olması veya müracaat esnasında üniversite son sınıf öğrencisi olması gerekiyor. Ayrıca lisans ortalamalarının 4 üzerinden 3’ün üzerinde olması, öğrencinin iyi derecede İngilizce bilmesi, TOEFL ve GRE sınavlarından iyi skorlar elde etmeleri burs başvurularında avantaj sağlar. Fulbright bursları ile ilgili ayrıntılı bilgi www.fulbright.org.tr sitesinden elde edilebilir.

Genel olarak bakıldığında ABD’de dil eğitimi mi yoksa yüksek öğrenim mi daha çok tercih ediliyor?

İngilizcesi zaten iyi olan öğrenciler doğrudan yüksek öğrenime başvuruyor. Ancak dili yetersi olanların ya Türkiye’de önce İngilizcelerini geliştirmeleri yada Amerika’da önce bir okuluna gitmeleri gerekiyor. Tabii, Fulbright burslarından faydalanabilmek için öncelikle iyi derecede İngilizce bilmek şart.

Amerikan eğitim sistemi ile Türk eğitim sistemi arasındaki farklar nelerdir?

Amerikan eğitim sistemi bizimkine kıyasla tartışma ve araştırmaya daha açık. Öğrenciler nisbeten daha serbest. Yine genel olarak Amerika okullarındaki imkanlar bizimkilerden daha fazla. Buna mukabil bizim eğitim sistemimiz içerisinde verilen bilgiler daha fazla ve kapsamlı. Amerikan liselerinde ise ders dışı kültürel, sportif, sosyal, sanatsal faaliyetlere bize göre daha fazla fırsat veriliyor.

ABD’de eğitim sistemi eyaletler arasında farklılıklar gösteriyor mu?

Ufak tefek detaylar dışında hayır

Amerika’da öğrencilerin yasal zorunlulukları nelerdir?

Amerikan vatandaşı olmayan ve Amerika’da oturma ve çalışma hakkı olmayan yabancı öğrencilerin okullarına tam zamanlı olarak kayıt olmaları ve öğrenimlerini aksatmamaları gerekir

Öğrencilerin çalışma izni var mı, varsa ne tür işlerde çalışabilirler, ve bu sayede masraflarının ne kadarını karşılayabilirler?

Yabancı öğrencilerin normalde kampüs dışında çalışmaları yasak veya çok sınırlıdır. Kampüs dışında yasal çalışma için ki bu normalde 20 saati geçmez, izin gerekir. kampüste iş için ise yabancı öğrenci danışmanına başvurmak gerekir, buda normalde haftada 20 saati geçmez. Bütün bu işler genelde Amerika’ya gittikten sonra ve çoğu kez 1.seneden sonra gündeme gelebilir. Genellikle düşük ücretli bu işler öğrencilerin masraflarının bir bölümünü karşılayabilir. Bunun istisnası akademik bakımdan üstün performans göstermiş öğrencilere verilen asistanlıklardır. Asistanlıklar da genellikle haftada 20 saatlik bir çalışmayı gerektirmesine mukabil bütün masrafları karşılayabilir.

ABD’de Türk öğrencilere staj imkanı var mı?

Evet AISEC ve IAESTE gibi kuruluşlar vasıtasıyla ABD’de staja gidilebilir. Ayrıca yabancı öğrencilerin Amerika’da akademik öğrenimlerini tamamladıktan sonra  konularında 1 yıla kadar “practical training” yani staj yapmaları mümkündür. Bu süre J vizesi ile gidenler için 18 aya kadar çıkabilir.

Yurtdışında eğitim almak isteyen bir öğrenci niçin Amerika’yı tercih etmeli? ABD’de eğitim almanın  avantajları ve diğer ülkelerden farkları nelerdir?

Aslında hangi ülkeye gidileceği öğrencinin tercihine kalmıştır. Öğrenciler sağlanan bütün imkanları, hayat şartlarını vs. inceleyip kendileri için en uygununu seçmelidir. Amerika’nın diğer pek çok ülkeye kıyasla yabancı öğrencileri kabul, eğitime ve misafir etme konusunda gayet donanımlı ve hevesli oldukları söylenebilir.

Öğrenciler Amerika’nın daha çok hangi bölgelerini tercih ediyor?

Öğrenciler genellikle Florida, California ve Hawai gibi eyaletleri tercih ediyor. Ancak ailelerin de devreye girmesi ve Amerika’nın hemen her bölgesinde çıkan fırsatlar sonucunda öğrenciler farklı bölgeler dağılıyorlar. Bilinçli öğrenciler akademik açıdan kendisi için en uygun okul nerede ise oraya gidiyor. Yinede kuzeydoğu bölgesinde ve Kalifornia’da yoğunlaşma olduğunu söyleyebiliriz.

Yurtdışında eğitim almaya giden bir öğrencinin gittiği yerde Türkiye’dekinden çok farklı bir kültürle karşılaşacağı bir gerçek. Bu noktada ne gibi zorluklar çıkabilir ve tavsiyeleriniz ne olur? Bize biraz Amerikan kültürü ve yaşam tarzı hakkında bilgi verir misiniz?

Evet, Amerikan kültürü ve Türk kültürü arasında çok önemli farklar var. Bu yüzden Türkler için Amerika’ya alışmak zaman alabilir. Hazırlıksız olarak Amerika’ya giden öğrenciler bazen bundan çok sıkılıp bunalabiliyorlar. Bunu nispeten kolayca atlatmakta en önemli faktör İngilizceyi çok iyi ve bütün yönleriyle öğrenip kullanabilmek. Ayrıca gitmeden önce Amerika’yı iyi tanıyıp öğrenmek şart. Bu sadece televizyon dizilerini veya Hollywood filmlerini izlemekle olmaz. Bunun dışında Amerika hakkında bol bol okumak ve öğrenmek lazım.

Amerikalılar bizlere göre kişisel özgürlüklerine ve tercihlerine biraz daha düşkünler. Arkadaş ve çevre edinmek için en iyi yol okuldaki klüp faaliyetlerine katılmaktır. Üniversitelerde hemen hemen her faaliyetin bir kulübü vardır. Neye merakınız yada yeteneğiniz varsa derslerden vakit bulduğunuz ölçüde mutlaka katılın derim.

Diğer taraftan Amerikalıları çoğu Türkiye ve Türkler hakkında hiçbir şey bilmezler. Bu oraya giden öğrencileri başta rahatsız edebilir. Buna mukabil Türk öğrencilere karşı herhangi bir negatif tepki yada tutum da yoktur. Yurtdışında yabancı bir kültürde okumaya ve yaşamaya hazırlıklı olarak giden bir öğrenci fazla bir sıkıntıyla karşılaşmayacağı gibi hoş ve verimli bir ortam bulacaktır.